Wycinka drzew w 2024 roku – aktualne przepisy

Nawet jeśli jesteś właścicielem działki budowlanej lub rekreacyjnej, samowolne wycinanie rosnących na niej drzew nie jest wskazane. Ze względu na ochronę przyrody i zapewnienie dobrostanu zwierząt wycinka drzew na prywatnej działce w wielu przypadkach wymaga spełnienia konkretnych formalności. W poniższym artykule dokładnie wyjaśniamy, co trzeba zrobić, by uzyskać pozwolenie na wycięcie drzewa i jaki okres wycinki drzew jest odpowiedni, a także tłumaczymy, w jakich przypadkach nie jest ono konieczne.

Wycinka drzew na działce – potencjalne powody

Wycinka drzew na działce to temat złożony. Dużą rolę w kontekście konieczności posiadania zezwolenia może odgrywać przyczyna chęci usunięcia drzewa. A – jak się zaraz okaże – wycinka drzew na prywatnych działkach może być motywowana różnymi powodami. Najczęściej o decyzji właścicieli działek o wycięciu drzewa decydują następujące aspekty:

• zły stan drzewa i jego wpływa na bezpieczeństwo – drzewa chore, uszkodzone lub obumarłe mogą stanowić zagrożenie dla ludzi, budynków czy infrastruktury. W takich przypadkach wycinka jest często wskazana, ponieważ może zapobiec ewentualnym wypadkom;
• oddziaływanie czynników atmosferycznych na drzewo – ekstremalne warunki pogodowe, takie jak silne wiatry, susze czy powodzie, mogą uszkodzić korzenie lub pień. W wyniku takich wydarzeń drzewa mogą stać się niestabilne i wymagać usunięcia;
• choroby i szkodniki atakujące drzewo – drzewa zaatakowane przez choroby lub szkodniki mogą zagrażać innym roślinom w okolicy. Wycinka takich drzew jest często konieczna, aby powstrzymać rozprzestrzenianie się problemu;
• rozbudowa domu lub postawienie nowego budynku – plany zagospodarowania przestrzennego czy rozwój nieruchomości mogą wymagać usunięcia drzew. Właściciele działek często decydują się na wycinkę, aby umożliwić budowę nowych budynków, dróg czy innych konstrukcji;
• inna wizja krajobrazu – właściciele działek często podejmują decyzję o wycince drzew w ramach projektów krajobrazowych, mających na celu poprawę estetyki przestrzeni lub realizację określonych wizji architektonicznych;
• zarządzanie ogrodem – w ramach planu pielęgnacji ogrodu właściciele mogą uznać, że niektóre drzewa są niepożądane ze względu na swoje rozmiary, lokalizację lub wpływ na inne rośliny. W takich przypadkach wycinka może być częścią działań mających na celu utrzymanie estetyki i zdrowia ogrodu.

Jak widzisz, wycięcie drzewa może być motywowane różnymi czynnikami, przy czym najczęściej o takich działaniach decydują kwestie bezpieczeństwa i estetyki. A co na temat wycinki drzew mówią aktualne przepisy?

Czy można wyciąć drzewo na swojej działce?

Każda decyzja o wycince drzew powinna być dobrze przemyślana. Jeżeli jednak jesteś pewien, że chcesz usunąć drzewo ze swojej działki, musisz mieć świadomość tego, że pomimo posiadania prawa własności do niej, w większości przypadków wycinka drzew wymaga uzyskania odpowiedniego pozwolenia od władz lokalnych.

Zasady te wynikają z przepisów mających na celu ochronę środowiska naturalnego, które w Polsce reguluje Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. Drzewa pełnią ważne funkcje ekosystemowe – są odpowiedzialne między innymi za produkcję tlenu, zatrzymują wodę i chronią glebę przed erozją. Ponadto, stanowią siedlisko dla wielu gatunków zwierząt, w szczególności ptaków. To właśnie z tego powodu ich wycinka jest ściśle kontrolowana.

Przepisy, o których mowa, mają zapobiegać masowej wycince drzew, ponieważ mogłaby ona doprowadzić do degradacji środowiska. Dodatkowo, pozwolenia na wycinkę są niezbędne, aby ocenić, czy usunięcie drzewa jest uzasadnione oraz czy nie istnieją inne, alternatywne rozwiązania. Proces ten zwykle obejmuje ocenę stanu drzewa, jego wartości przyrodniczej i krajobrazowej oraz wpływu na otoczenie. Dopiero wtedy, gdy masz pewność, że planowana wycinka jest zgodna z obowiązującym prawem, możesz przejść do działania.

Wycinka drzew – przepisy w 2024 roku

W 2024 roku przepisy dotyczące wycinki drzew na działkach prywatnych podlegają ścisłej kontroli i regulacjom prawnym, które mają na celu ochronę środowiska naturalnego oraz zachowanie równowagi ekosystemu. Poniżej dokładnie wyjaśniamy, kiedy można wycinać drzewa bez zezwolenia i jak uzyskać zezwolenie na wycinkę drzew, gdy jest ono konieczne.

Kiedy wycinka drzew bez zezwolenia jest możliwa?

Czy bez zezwolenia jest możliwa wycinka drzewa? Przepisy mówią, że w niektórych sytuacjach faktycznie prace mogą odbyć się bez konieczności uzyskania zezwolenia. Przede wszystkim należy tu zwrócić uwagę na kwestie związane z bezpieczeństwem – jeśli drzewo jest złamane i stwarza bezpośrednie zagrożenie dla ludzi lub mienia, możesz je usunąć natychmiast, bez konieczności ubiegania się o pozwolenie.

Duże znaczenie ma również wielkość drzewa. Nie potrzebujesz pozwolenia, jeśli obwód pnia na wysokości 5 cm nie przekracza:

• 80 cm w przypadku topoli, wierzb, klonu jesionolistnego i klonu srebrzystego,
• 65 cm w przypadku kasztanowca zwyczajnego, robinii akacjowej i platana klonolistnego,
• 50 cm dla pozostałych gatunków drzew.

Warto też zwrócić uwagę na to, że bez zezwolenia można usuwać także drzewa i krzewy owocowe, z wyjątkiem tych rosnących na terenie nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków lub na terenach zieleni. Podobnie drzewa należące do gatunków obcych, określonych w przepisach mogą być wycinane bez dodatkowych formalności.

Pamiętaj: W sytuacjach nagłych, takich jak akcje ratownicze prowadzone przez jednostki ochrony przeciwpożarowej lub inne służby ratownicze, również nie jest wymagane zezwolenie na wycinkę.

Wszystkie te wyjątki są szczegółowo opisane w art. 83f ust. 1 ustawy o ochronie przyrody oraz na stronie Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska: www.gov.pl/web/gdos/ochrona-zadrzewien. Zachęcamy do zapoznania się z tymi przepisami.

Zezwolenie na wycinkę drzew – co zrobić, by je uzyskać?

Jeżeli po określeniu gatunku drzewa i zmierzeniu obwodu pnia na wysokości 5 cm okazało się, że niezbędne jest uzyskanie zezwolenia na wycinkę drzewa, musisz wykonać szereg formalności. Jak uzyskać zezwolenie na wycięcie drzewa na działce? Tak wygląda procedura krok po kroku:

1. Zmierz obwód pnia na wysokości 130 cm (jeżeli drzewo ma kilka pni, zmierz obwód na tej wysokości każdego z pni). Uzyskany wynik, obok gatunku rośliny, ma wpływ na wysokość opłaty za wycięcie drzewa.
2. Przygotuj wniosek o zezwolenie na wycinkę drzewa oraz wymagane dokumenty. Poza prawidłowo wypełnionym wnioskiem niezbędne jest posiadanie następujących dokumentów: oświadczenie o posiadanym tytule prawnym władania nieruchomością (lub zgodę właściciela nieruchomości na usunięcie drzewa, jeśli jesteś najemcą lub dzierżawcą działki), rysunek lub mapę określającą usytuowanie drzewa w stosunku do granic nieruchomości i obiektów budowlanych istniejących lub budowanych na tej nieruchomości, projekt planu nasadzeń zastępczych lub przesadzeń drzewa, jeśli jest planowane. Ponadto, w szczególnych przypadkach, niezbędne może być oddanie dodatkowych dokumentów, takich jak decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach lub zezwolenie na odstępstwo od zakazów obowiązujących w stosunku do gatunków chronionych.
3. Złóż wniosek i inne dokumenty. Możesz to zrobić osobiście w odpowiednim urzędzie (starostwie powiatowym, urzędzie marszałkowskim, miasta lub gminy), ale też listownie lub elektronicznie.
4. Umów się z urzędnikiem na oględziny działki. Urząd po otrzymaniu wniosku skontaktuje się z Tobą, by umówić termin i przeprowadzić oględziny. Ich celem jest zweryfikowanie, czy wycinka drzew na posesji nie naruszy zakazów obowiązujących w stosunku do chronionej przyrody.
5. Po otrzymaniu zezwolenia opłać usunięcie rośliny, uiszczając wskazaną opłatę na konto urzędu, który zaakceptował wniosek. Teraz zgodnie z prawem można wyciąć drzewo.

Jaka kara za wycięcie drzewa na działce?

Jaka kara za wycięcie drzewa bez pozwolenia obowiązuje? W przypadku wycięcia drzewa lub krzewu bez wymaganej zgody, właściciel działki naraża się na administracyjne sankcje finansowe. Kara za takie działanie wynosi dwukrotność opłaty, którą należałoby uiścić za legalne usunięcie drzewa lub krzewu. Jeśli jednak usunięcie roślinności było zwolnione z obowiązku uiszczenia opłaty, urząd nałoży karę pieniężną w wysokości tej opłaty, jaka obowiązywałaby bez zwolnienia.

Zwracamy też uwagę na to, że w niektórych sytuacjach urząd może dostosować wysokość kary do okoliczności konkretnego przypadku (np. jeśli ustalenie obwodu lub gatunku drzewa jest niemożliwe). Czas na zapłacenie kary finansowej wynosi 14 dni.

Do kiedy można wycinać drzewa na własnej posesji?

Wycinanie drzew na własnej posesji wymaga szczególnej uwagi nie tylko ze względów bezpieczeństwa, ale też ochrony przyrody. Pamiętaj, że wysokie drzewa mogą być siedliskiem życia dla wielu gatunków zwierząt: ptaków, nietoperzy czy owadów. Ochrona tych zwierząt obejmuje między innymi zakazy niszczenia ich siedlisk i ostoi, które są miejscami rozrodu, wychowu młodych, odpoczynku, migracji lub żerowania.

Zakazane jest również niszczenie, usuwanie lub uszkadzanie gniazd oraz innych schronień, a także umyślne płoszenie lub niepokojenie zwierząt chronionych. W praktyce oznacza to istnienie okresów, w których piła spalinowa, akumulatorowa czy piła elektryczna nie będzie mogła być użyta.

A zatem od kiedy do kiedy można wycinać drzewa na własnej posesji? Zasadniczo za okres lęgowy ptaków uznaje się czas od 1 marca do 15 października. Planując zatem wycinkę drzew, należy uwzględnić ten szczególny okres. W celu uniknięcia negatywnego wpływu na lokalną faunę, wycinkę drzew powinieneś przeprowadzić poza okresem lęgowym ptaków, czyli od połowy października do końca lutego. Minimalizuje to ryzyko naruszenia przepisów ochrony przyrody i daje większą szansę na to, że prace nie wpłyną negatywnie na populacje chronionych gatunków.

Wycinka drzew na posesji – samodzielnie czy z firmą?

Podsumowując cały artykuł, możemy stwierdzić, że usunięcie drzewa z działki wymaga znajomości obowiązujących przepisów i podjęcia odpowiednich formalności. Dzięki temu dowiesz się nie tylko, czy można wyciąć drzewo na swojej działce, ale też jakie drzewa można wyciąć i z jakimi konsekwencjami wiąże się wycinka drzew bez zezwolenia.

Warto też przeanalizować, czy wycinkę drzew na posesji lepiej przeprowadzić samodzielnie, czy też dopłacić i skorzystać z usług specjalistów. Mniejsze drzewa można zazwyczaj ścinać na własną rękę, szczególnie jeśli posiada się odpowiednią wiedzę i urządzenia, takie jak piła na wysięgniku czy standardowa piła łańcuchowa. Jednak dla większych i bardziej skomplikowanych przypadków, zdecydowanie zaleca się zatrudnienie profesjonalnej firmy. Specjaliści dysponują nie tylko doświadczeniem, ale także wysokojakościowym sprzętem, takim jak piły akumulatorowe, elektryczne oraz piły na wysięgniku. Korzystając z usług profesjonalistów, masz pewność, że prace zostaną wykonane zgodnie z obowiązującymi przepisami i bez ryzyka dla mienia oraz zdrowia.