Majowy kwiat: konwalia majowa

W maju wiele roślin budzi się do życia. Natura po długiem okresie zimowego odpoczynku powraca z pełną krasą. Drzewa mienią się wieloma kolorami, pojawia się coraz więcej kwiatów, wreszcie znów można cieszyć się pracami w ogrodzie i zauważyć ich pierwsze efekty.

Typowym kwiatem majowym jest, jak wskazuje na to już sama nazwa, konwalia majowa. To roślina należąca do bylin kłączowych z rodziny liliowatych Liliaceae. Pochodzi z Europy ze strefy o klimacie umiarkowanym (w Polsce często rośnie dziko), a także Azji Środkowej i Ameryki Północnej. W Polsce rośnie w lasach mieszanych i liściastych, głównie w zaroślach, tworząc duże skupiska. Konwalia majowa jest w naszym kraju gatunkiem pod ochroną. W ogrodach jest uprawiana jako roślina ozdobna lub lecznicza.

Roślina ta posiada mocne, podziemnie rozgałęzione kłącza, a ich rozwój pozwala jej tworzyć gęste kępy. Z kłączy wyrastają pojedyncze pędy kwiatowe, dorastające do wysokości 30 cm. Na kłączach tych występują pąki, z których wyrastają jeden lub dwa liście w pierwszym roku, natomiast w drugim roku 2–3 kolejne, lancetowato-jajowate. Pęd kwiatowy zakończony jest jednostronnym gronem białych kwiatów dzwonkowatych, zrosłopłatkowych, o przyjemnym zapachu. Owocem konwalii jest czerwona jagoda o kulistym kształcie. U dziko rosnącej konwalii w gronie jest 6–9 kwiatów, u form ogrodowych 11–18 kwiatów.

Do uprawy konwalii majowej potrzebna jest próchnicza ziemia, charakteryzująca się dużą przepuszczalnością i wilgotnością. W warunkach naturalnych rośnie na glebach lekko kwaśnych, ale dla odmian uprawnych podłoże powinno mieć pH 7,0–7,1. Powinno się jej zapewnić półcieniste miejsce, w którym cień utrzymuje się co najmniej przez pół dnia. Jej uprawa jest bardzo prosta, dlatego wybór tego gatunku jest idealny dla początkujących ogrodników. Konwalia nie lubi zimna, ponadto należy jej zapewnić ziemię bogatą w składniki pokarmowe. Dobrze sprawdza się ziemia leśna. Jeśli konwalia za bardzo się rozrośnie, należy ograniczyć dostępne dla niej miejsce. Warto raz do roku dodać trochę kompostu jako formę naowżenia, a co dwa/trzy lata odrobinę nawozu (nawozy ze sporą zawartością wapnia). Rozmnażanie można przeprowadzić przez podział rośliny po przekwitnięciu lub przez wysiew nasion.

Warto wiedzieć również jakie jest zastosowanie lecznicze konwalii majowej. Roślina ta jest wartościowym lekiem nasercowym (glikozydem nasercowym – najsilniejsze działanie ze wszystkich znanych glikozydów). Zwiększa siłę skurczu, dlatego stosowana jest przy różnego rodzaju chorobach serca. Należy używać gotowe preparaty i ściśle przestrzegać ich dawkowania. Zioła konwalii są dobrze tolerowane przez osoby w podeszłym wieku. Należy jednak pamiętać, że trzeba ograniczać spożycie, gdyż w zbyt dużych ilościach konwalia ma właściwości trujące (każda z części). Wszelkie stosowanie warto skonsultować z lekarzem bądź farmaceutą.

W Europie konwalia jest symbolem szczęścia, czystości, skromności i młodości. Kwiat jest narodową rośliną Finlandii.